Natuurlijk zijn er nog méér producten géén Puch, die wél een Puch oorsprong hebben. Vandaar in dit tweede deel meer aandacht op producten die géén Puch zijn...
Om te beginnen is daar het verhaal met Tomos. Het van oorsprong Joegoslavische merk kreeg in 1954 een licentie van Puch om de VS50 modellen zelf te gaan produceren met eigen motorblokken, afgeleid van Puch. Het legt de fabriek geen windeieren en door een gat in het afgesloten contract mag Tomos na 5 jaar ook gaan exporteren, met een eigen Nederlandse importeur die ook gaat afmonteren.
Tomos groeit hierdoor naast Puch ook internationaal en met name in Nederland blijft dit merk naast Puch zelfstandig ondernemen. Een Tomos lijkt op een Puch, en was van oorsprong licentiebouw, maar daarmee houdt elke vergelijking op.
Een ander exemplaar is de samenwerking tussen KTM en Puch in de jaren '70, met de KTM Foxi als resultaat. Men neme het Puch Maxi frame en de voorvork, men plaatst een Sachs motorblokje eronder samen met andere kettingschermen en voilá: ook dit licentiemodel kreeg een eigen leven en was met name in Oostenrijk zeer geliefd en populair.
Ook buurland Zwitserland kon wel een eigen bromfietsje gebruiken met een sterk motoblok om over de bergen heen te kunnen rijden. Het Zwitserse merk Alpa bracht het model Bobby en Super Bobby uit met een eigen frame én... het wereldberoemde Puch Maxi motortje.
Dat andere merken graag samenwerkten met Puch kwam naast de open en vriendelijke bedrijfscultuur voornamelijk ook door de eigen research and development afdeling; deze was zó fors binnen het conglomeraat omdat men naast bromfietsen ook heel veel andere voertuigen en motoren maakte, dat ontwikkelingsgeld nooit een probleem was. Wie in de jaren '70 naar Spanje of Portugal afreisde, kwam daar ook een Puch Maxi tegen:
Suzuki wilde vanuit Japan ook Europa betreden met goede en betaalbare tweewielers en Puch kende de Zuid-Europese markt zeer goed. Puch en Suzuki werkte daar zeer nauw samen en openden ook gezamenlijk een fabriek waar beide merken uitrolden en van elkaar leenden qua modellen. Zo kwam het Suzuki model onder de naam Puch Maxi daar uit, maar het had werkelijk niéts met onze vertrouwde Puch Maxi te maken; het was een gerebadgde Suzuki met een eigen motorblokje en eigen onderdelen.
Nadat Puch besloot te stoppen met de productie van tweewielers, werd uiteindelijk ook dit samenwerkingsverband beeindigd en kwam het model onder de eigen Suzuki merknaam nog uit.
Die samenwerkingsverbanden zagen we ook elders, waar Puch op zichzelf niet concurrerend of groot genoeg was om onder eigen naam modellen uit te brengen. In Amerika was daar de warenhuisketen Sears, die onder eigen naam allerlei producten aan de man (en vrouw) bracht; te vergelijken als een kruising tussen het oude Vroom & Dreesmann en de Wehkamp, zeg maar.
In de jaren '60 en '70 kwamen daar verschillende Puch modellen onder de eigen naam Sears uit, zoals deze Sears Allstate uit 1966, wat natuurlijk een variant op de Puch MV en MS modellen was. Gebouwd door Puch, maar niet als Puch gelabeld.
In Canada speelde eenzelfde soort verhaal. Daar was het het grote Bombardier wat met de Puch Maxi aan de haal ging als de Bombardier Puch Maxi. Wederom gebouwd in Oostenrijk, maar voorzien van een eigen merknaam, dus niet als Puch gelabeld.
Naast deze modellen, ook al zijn ze in Oostenrijk gebouwd, maar anders gebadged voor de buitenlandse markten is er ook nog een hele bekende, namelijk die gedoodverfde opvolger van de Maxi, die maar niet van de grond kwam qua succes, de Maxi Plus. Om dit model alsnog te redden, mede omdat het een origineel door Porsche ontworpen opvolger van de Maxi moest zijn, werd daarom besloten dat andere merk binnen Steyr-Daimler-Puch nog maar eens van stal het halen. De Austro Daimler zag het levenslicht.
En hoewel wij in Nederland de gefaalde Puch Maxi Plus herkennen, deed een andere kleur (zilvergrijs in plaats van rood) en een rebadging wonderen, en werd het een goed verkoopsucces in Amerika, Canada en Zuid-Afrika. Nadat Steyr-Daimler-Puch zijn tweewielerdivisie had verkocht, kwam dit model terecht bij Hero Puch in India en werd het verkocht als Hero Puch, zoals de Sheriff en de Shakti.
Deze laatste modellen waren zeer matig van kwaliteit en de laatsten werden verkocht in 2005, waarna de productie ook van dit model stopte.
Piaggio had tussen 1990 en 1994 nog een aantal voorstellen voor gerebadgde modellen gedaan als opvolger van de Puch Maxi. De Nederlandse importeur vond dit echter te prijzig en zag hier vanaf, waarna de laatste Maxi en Macho modellen in prijs omhoogschoten tot de Zip en Typhoon scooters arriveerde. Dit voorstel voor een Maxi/Macho opvolger zou wel degelijk hoge ogen hebben gegooid qua Nederlands succes en ondanks dat ik dit meerdere keren aangaf, zag men er voor Nederland uiteindelijk toch van af. Jammer, want de Puch Bullit (een gerebadgde Gilera Bullit) was een hypermoderne brommer, met een cockpit met sleutel, kickstarter, elektrische starter, watergekoeld motorblok, 6 voetversnellingen (en opvoeren was vrij eenvoudig), schijfrem in het voorwiel, monogeveerd frame, en spoilers.
Ik blijf overtuigd in mijn mening dat dit de Rider Macho en Rider Lady modellen had achtergesteld in de verkopen, als hij naar Nederland was gehaald. Natúúrlijk is het geen echte Puch, maar het hád een manier van overleven geweest voor het geliefde merk: een verlenging en uitbreiding van het gamma aan modellen was precies hetzelfde probleem waar Puch in Oostenrijk ook al 10 jaar tegen aan was gelopen.
Náást dit model, en jáááren voor de komst van de Zip en Typhoon gerebadgde modellen, was er nóg een scooter voor Puch. De Scatto. Waar in Oostenrijk en Spanje de Puch-Suzuki Lido nog wel werd verkocht, was dit model oud en achterhaald. De Honda Vision Met-In had Europa laten kennismaken met een moderne en compacte betaalbare scooter en dat was ook nieuwe eigenaar Piaggio niet ontgaan. Waar de eigen scooters ook oubollig geworden waren, bleek de introductie van de Vespa Sfera een kantelpunt en Piaggio zou op grote schaal modellen gaan ontwerpen en moderniseren. Dat gold ook voor Puch.
Maar de tijd van Zip en Typhoon was nog niet zover, en dus werd in Taiwan een scooter aangekocht speciaal voor Puch. Een royale tweezits scooter met alle moderne functies en opties van begin jaren '90. Kwalitatief zeer goed, prijsgericht zeer scherp en groter dan de compacte scooters van die tijd. Een in Taiwan al bewezen model, dus geen kinderziektes meer en standaard liep deze zo'n 65 km per uur. Ik heb er op mogen testrijden.
De eerste reacties waren dan ook allemaal erg positief. Maar het was Piaggio zelf die hier een streep door haalde. Zij waren in Italië al volop met de ontwikkelingen van nieuwe scooters bezig en vergeleken met de eerste generatie Zip en Typhoon was dit model al verouderd bij aankomst. Geen Puch Scatto dus; deze werd wel in Italië zelf uitgebracht als de Piaggio Scatto en verkocht daar goed. Niet veel later mocht Nederland kennismaken met de Pich Zip en Puch Typhoon als vervanging voor deze Scatto. Maar hoe dan ook, dit was geen echte Puch natuurlijk.
En zo sluit dit tweede deel van 'Géén Puch'. Modellen die wel afkomstig waren van Puch, maar geen Puch mochten heten om diverse redenen. De nalatenschap van Puch komen we nog dagelijks tegen in de wereld en nog steeds genieten mensen wereldwijd van veel kilometers op hun Puch.