(Office of President Jimmy Carter - Public domain)
Op 29 december 2024 overleed oud-president Jimmy Carter op 100-jarige leeftijd. Hij werd geboren op 1 oktober 1924 in de staat Georgia in Amerika. Hij diende later bij de marine. Na de dood van zijn vader in 1953 nam hij het familiebedrijf in pinda's over, maar de politiek bleek te lokken. Na een korte stijging op de democratische politieke ladder begin jaren '70, waarin de schandalen rond republikeins president Nixon zorgde voor diens aftreden en ook het Watergate schandaal publiekelijk bekend werd, was de Amerikaanse bevolking al die schandalen méér dan zat.
Jimmy Carter stelde zich verkiesbaar en won in 1976 de presidentsverkiezingen. Tijdens zijn inauguratie beloofde hij "dat hij het Amerikaanse volk nooit zou voorliegen". Als democraat bezat hij een natuurlijke grote glimlach, en zijn gewone manier van handelen zorgde er voor dat hij een hechte binding met de bevolking had. Op het wereldtoneel echter bleek hij ferme tegenstand(ers) te treffen:
de stijgende olieprijzen ná 1973 waren niet te temmen, net als de enorm oplopende werkloosheid. In Rusland wekte hij het wantrouwen van president Brezjnev en koelde de onderlinge relatie (met bijbehorende vrede) ernstig af. Wel kwam er nog een SALT II akkoord over de verdere vermindering van strategische kernwapens. Ook herstelde hij de vrede tussen Egypte en Israël door in zijn eigen verblijf 'Camp David' beide buitenlandse staatshoofden Sadat en Begin een vredesakkoord te laten tekenen.
De escalatie in Iran, waar de Sjah en zijn familie werden afgezet door ayatollah's, zorgde ook voor veel ellende en chaos in dat land. Met een gewaagde reddingsoperatie van Amerikaans ambassadepersoneel en 52 gegijzelde Amerikanen probeerde hij levens te redden, maar dat mislukte voor een deel. Dit zorgde voor een verderepopulariteitsval. Maar de onvrede in eigen land werd niet beloond met een tweede termijn. In 1980 verloor hij de presidentsverkiezingen aan republikein en voormalig acteur Ronald Reagan, die een heel andere koers zou gaan varen. Met slechts één zittende termijn een minderheid in de Senaat, waren de democraten behoorlijk ontregeld.
Na zijn presidentschap keerde hij terug naar de pindaboerderij, die door mismanagement tijdens zijn presidentsjaren met een miljoenenschuld zat opgezadeld. Als democraat, maar nu ook als mensenactivist en humanist zette hij verdere stappen en zo schreef hij een kleine 30 boeken. Ook overleefde hij met succes kanker. Hij gaf les op een zondagschool, bouwde zelf mee aan huizen voor de armen, en hielp direct en indirect mee aan vele nationale en internationale projecten.
Jimmy Carter zal binnenkort een presidentiële staatsbegrafenis krijgen met de hoogste eer. Hij was een toonbeeld van democratisch gedachtengoed en streed voor gelijke rechten en kansen van minderheden. Ondanks menselijke tegenslag gaf hij nooit op en bouwde hij letterlijk en figuurlijk aan een democratische en inclusieve toekomst voor iedereen, waar dan ook.
We verliezen een groot mens met Jimmy Carter, die nooit opgaf, niet van wijken wist, en bleef bouwen. Thank you, mister President. Rest in peace and God bless you.