De 'Circulaire Economie'. We zullen er steeds meer over horen en spreken. Wat is het? In de kern is een circulaire economie hetzelfde als een recycle economie, maar dan zonder enig afval meer. In de nabije toekomst wordt álles duurzaam hergebruikt. Hoe dan? Door elke vorm van afval te zien als een grondstof voor nieuwe producten en toepassingen. Hieronder een voorbeeld:
Oude Batterijen Worden Kunstmest
Door oude batterijen als grondstof te zien, kunnen we de gebruikte stoffen als mangaan en zink scheiden uit dit afval. De omhulsels worden samengeperst en omgesmolten in de metaalindustrie, het schadelijke lood en cadmium kan ook worden gescheiden en hergebruikt. Maar door zink en mangaan te hergebruiken samen met potas, hebben we weer voldoende kunstmest in omloop voor de wereldproductie van voedsel. En het huidige kunstmest raakt op aan grondstoffen, maar deze bevat in samenstelling de identieke middelen.
Dit is slechts één voorbeeld van een circulaire economie, waarbij afval volledig wordt omgezet in nieuwe grondstoffen en middelen.
De Weg Naar Circulaire Economie
We zijn in Nederland al vergevorderd in de stappen naar een duurzame circulaire economie. Wat zijn die stappen precies?
- afval storten
- afval recyclen
- afval upcyclen
- geen afval meer
Het storten van afval doen we al sinds mensenheugenis. De laatste 600 jaar wordt afval ook opgehaald om vervolgens elders te worden gestort in een landfill. Eerst nog open stort, en tot heden ook afgedekt met een dikke laag grond.
Sinds de jaren '80 is het recyclen van afval op grote schaal toegepast. We scheiden thuis eerst ons afval in bijvoorbeeld papier, plastic en metaal en schillen en groenafval. Batterijen en glas brengen we weg en voor elektrisch en chemisch afval is er ook een inleverpunt. Hierdoor zijn de afvalstromen wel verveelvoudigd, maar elke afvalstroom is een stuk schoner en zuiverder, waardoor dit ook weer geld oplevert bij recycling.
Een ander en vooral ook creatief gedeelte bestaat uit afval recyclen. We hergebruiken afval om er vervolgens nieuwe dingen mee te maken. Zo wordt een oude jampot een leuk bloempotje, een oude PET-fles kan een wespenval of een muurplantenbakje worden en oude pallets worden omgetoverd tot tuinbanken. Ook het refurbishen van items (het weer nieuw maken van bijvoorbeeld oude telefoons, laptops of zelfs auto's) valt in de upcycle categorie. Dit draagt allemaal bij tot het verkleinen van de afvalstroom.
Geen Afval Meer = Circulaire Economie
Om de doelen van een circulaire economie te behalen, zullen we ons daarom moeten concentreren op het huidige restafval. Hiervoor moet binnenkort per vuilniszak aan storting worden bijbetaald aan de gemeente. Wat blijft er nog over, wat zit er precies in? We gingen eens kijken en maakten ons eigen lijstje op:
- maandverband, tampons en luiers
beiden zijn wegwerpartikelen, en beiden worden slechts eenmalig gebruikt. Waar we voor maandverband en tampons niet direct een oplossing hebben, zouden luiers kunnen worden vervangen door een katoenen luierservice, waarbij je eenmaal per week naar een servicepunt gaat om schoon gewassen katoenen luiers op te halen, en deze na een week gevuld in een afgesloten emmer weer inlevert.
Deze luierservice zal de luiers dan moeten wassen en vouwen en deze service zou minder moeten kosten dan een wegwerpluiers nu. Het afvalwater kan worden vergast waarbij de gassen worden gebruikt voor opwekking van elektriciteit en het verdampte water kan schoon worden afgevangen voor diverse doeleinden of zelfs voor hergebruik in de servicewinkel zelf.
De hele wereldwijde berg aan milieuonvriendelijke luiers is dan in één keer opgelost. - schoonmaakdoekjes
erg handig in het gebruik, maar slechts éénmalig in gebruik en milieuonvriendelijk door de kunststof die er in zit zijn de vele reinigings- en schoonmaakdoekjes. Deze kun je in één klap vervangen door op de aanrecht een glazen pot te zetten met katoenen of microvezel doekjes, welke je vooraf allemaal hebt ingespoten en bevochtigd met een ontsmettingsmiddel zoals bijvoorbeeld Dettol of Blue Wonder.
Na gebruik van zo'n doekje kan deze bij de normale was worden meegewassen en weer opnieuw worden gebruikt als de pot leeg is. Dit scheelt niet alleen heel veel afval, maar ook heel veel kosten op jaarbasis. - stofzuigerzakken
stofzuigen doet nu eenmaal iedereen en een volle stofzuigerzak gooi je gewoon weg natuurlijk. Maar als we zien wát er precies in een volle stofzuigerzak zit, namelijk stof en vuil, haren en pluizen, dan is dit allemaal biologisch afbreekbaar. Je kunt de inhoud van de zak bijvoorbeeld bij het GFT-afval deponeren en de lege zak bij het restafval doen. De kartonnen en plastic delen van de zak kunnen ook gewoon bij de huidige papier- en PMD-afvalstromen worden meegeleverd. - mondkapjes
sinds de uitbraak van COVID-19 wereldwijd zijn we allemaal geconfronteerd met de welbekende mondkapjes. En ook al zijn deze van kunststof gemaakt, we adviseren je tóch dringend om ze bij het restafval te doen, aangezien ze COVID-19 zouden kunnen bevatten. Aangezien restafval wordt verbrand, is dit de enige logische en hygiënische oplossing. - voedselresten
soms heb je om verschillende redenen voedselresten over na de maaltijd. Ook al is het niet ideaal, de GFT-bak is hier wel de aangewezen mogelijkheid voor. - kartonnen levensmiddelen verpakkingen
de meeste kartonnen levensmiddelenverpakkingen zijn schoon. Dat wil zeggen dat er binnen de kartonnen doos vaak nog een plastic verpakking te vinden is, waardoor de kartonnen buitenverpakking zich eenvoudig laat recyclen bij het oud papier, of zoals wij doen: shredden tot verpakkingssnippers.
Maar soms is de kartonnen verpakking direct in contact met het voedsel zoals bijvoorbeeld een verpakking van vissticks of rijst. Deze verpakkingen mogen niet bij het oud papier om hygiënische redenen en moeten daarom alsnog in de restafval stroom. Dit is in de toekomst eenvoudig op te lossen door ook hier binnenin een plastic verpakking te doen, zodat alles alsnog duurzaam en circulair kan worden hergebruikt. - pyramide theezakjes
de meeste theezakjes kunnen prima bij het GFT-afval worden gedaan. Er zijn echter pyramide theezakjes die volledig bestaan uit een plastic label, een nylon draad en een nylon zakje. Om dit correct te kunnen scheiden zou je de inhoud moeten verwijderen bij het GFT-afval en de rest bij het plastic afval, maar wij zien liever dat zo'n grote fabrikant overstapt op papieren zakjes en een katoenen draad met een kartonnen label, wat wél volledig composteerbaar is.
In een circulaire economie ligt hier de verantwoording duidelijk bij de fabrikant.
Wat zit er bij jou nog in het restafval? Ga het eens na en kijk hoe je dit kunt verminderen. Dit scheelt je op jaarbasis straks ook in de kosten als je minder afval naar de restafval container hoeft te brengen en te betalen. Denk creatief en zie zelf hoe je aan het proces van een circulaire economie kunt meewerken. Goed voor je portemonnee, goed voor het milieu, goed voor de economie.
