(www.elbpresse.de - Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International)
Deze week kwam het Centraal Planbureau met het advies aan het demissionaire kabinet om snel maatregelen te nemen tegen de oprukkende armoede in Nederland. 1 op de 6 kinderen leeft op of onder de armoedegrens en 1 miljoen mensen dreigen onder die grens te geraken. Ondertussen blijkt dat we in Nederland inmiddels ook in een (milde) recessie zijn beland.
Tegelijkertijd zet de FNV vakbond in op een minimum uurloon van 16 euro bruto per uur, zodat ook de bijstand en andere uitkeringen enigszins kunnen meestijgen om zo het tij te keren. Ondertussen reageren de eerste ministers, waaronder de minister van armoedebestrijding, met de reactie: "we moeten toename van armoede voorkomen".
In mijn ogen is dat niet de juiste reactie. Het voorkomen van een toename moet geen doel zijn, maar het geheel voorkomen van armoede. In Den Haag zijn er voor de zoveelste keer gemengde belangen, of verkeerde doelen gesteld. De reactie dat een toename van armoede moet worden voorkomen betekent immers dat men armoede wel degelijk wil laten bestaan. Waarom?
Één oplossing zou kunnen zijn de introductie van een Onvoorwaardelijk Basis Inkomen, wat in één keer álle uitkeringen, pensioenen, subsidies, toeslagen, uitkerende instanties en het bijbehorende ambtenaren apparaat overbodig maakt. Een OBI zorgt voor onder meer:
- een vast inkomen vanaf je 18e levensjaar tot aan je dood
- met een vast inkomen kan iedereen zijn woning kopen; er is immers geen uitkering of uitkeringsnorm meer
- dakloosheid is in één keer opgelost, want ook deze groep heeft een OBI
- alle voedselbanken kunnen sluiten, want met een OBI kan iedereen zijn eten gewoon betalen
- bijstandsgerechtigden en uitkeringsgerechtigden krijgen hun waardigheid terug omdat controle op werk en ziekte of arbeidsongeschiktheid volledig vervalt. Iedereen heeft bestaansrecht
- wie wíl werken, kán en mág gewoon werken. Maar het vaste arbeidscontract zoals nu verandert in een werkcontract per 3 maanden, zonder pensioenpot, maar mét vakantiedagen. Wie ziek wordt heeft dan geen betaalde ziektedagen meer, maar nog steeds het OBI. Je salaris is voortaan 50% netto en de rest gaat naar de overheid.
- uitkeringen, pensioenen, subsidies, toeslagen, uitkerende instanties en het bijbehorende ambtenaren apparaat zijn niet langer nodig en vervallen allemaal in het nieuwe OBI, plus de 50% inkomstenbelasting per werkende. Daarnaast zal de OBI ook worden betaald door de introductie van inkomstenbelasting op robots in de productie. Deze robots zullen 24 uur per dag, 7 dagen per week en 365 dagen per jaar kunnen werken, en ook per robot zal er 50% inkomstenbelasting worden geheven.
De voordelen van een Onvoorwaardelijk Basis Inkomen zijn legio: naast terugkeer van waardigheid van het individu en de betaalbaarheid van de maatschappij, is de samenleving gebaat hierbij. Door introductie van robots in de werkomgeving gaat de productie met een veelvoud omhoog, waardoor de prijzen van veel goederen en voedsel zullen dalen, zodat iedereen meer geld zal overhouden voor wat luxe en comfort, een vakantie of verre reis, enzovoorts.
Mensen kunnen weer ontdekken wat het is om mens te zijn dankzij een OBI, je kunt gaan omscholen, leren, studeren, of reizen, en wie wil werken kan werken: voor een werkgever of voor zichzelf.
Het huidige systeem is téveel gebaseerd op wantrouwen, controle en onderdrukking, niet als een sociaal recht. Iemand die ziek wordt, vraagt hier zelf niet om. Uiteindelijk verliest bij langdurige ziekte iemand zijn werk, zijn collega's, zijn sociale contacten, zijn extraatjes, zijn lichamelijke en geestelijke vrijheden door ziekte, en raakt zo steeds dieper in de put. Dat sloopt mensen op termijn.
We moeten dan ook per direct ophouden om deze groep armen en bijna-armen te wantrouwen, te onderdrukken, te controleren en te beledigen door er een uitgesproken mening over te hebben. Niemand kiest voor een leven in armoede. Niemand. Laten we daarom naar een nieuw sociaal stelsel gaan, waarbij de vraag pér individu centraal moet staan: "hoe kunnen we jóu in jouw situatie het allerbeste helpen?".
Als we van dáár uit te werk gaan, dan zul je zien dat mensen naast hun waardigheid ook hun hoop weer terugkrijgen in de samenleving, zodat overdag de gordijnen weer open zijn in hun woon- en slaapkamers, en ze kunnen rekenen op de op maat verwachte hulp waar ze al zo lang op wachten. Geld is één, maar het is niet álles. Maar armoede is wel degelijk eens en voor altijd uit te roeien, als we onze ogen goed focussen op wat nu écht belangrijk is.
Waardigheid, respect, en persoonlijke hulp op maat, in welke vorm dan ook. Alleen zó komen we verder als samenleving. Mensen zijn mensen, en geen massaproduct met een nummer in een map.
