Opeens was het raak, daar in Rotterdam op vrijdag 19 november 2021. De vlam sloeg in de pan tijdens een spontane demonstratie tegen de Covid-19 maatregelen. De Coolsingel was het centrum van de strijd, die gepaard ging met grote vernielingen en brandstichting. Een grote groep was hiervoor verantwoordelijk, en de toegesnelde politie en ME moest zelfs gericht schieten om de situatie onder controle te krijgen.
Dit was verschrikkelijk, en mag nooit meer gebeuren. Politie voertuigen zwaar beschadigd, personen auto's uitgebrand, fietsen en scooters waarmee was gegooid total loss, en de schade aan bedrijven loopt in de miljoenen. Bedrijven die het door alle Covid-maatregelen al zwaar genoeg hebben om het hoofd financieel boven water te houden. Afgelopen weekend werd het puin opgeruimd.
Gelukkig is de politie een hart onder de riem gestoken voor het dappere werk wat is verricht. Ook de winkeliers krijgen versneld hulp en bijstand om open te kunnen blijven. Naast de publieke woede over deze geweldsexplosie zijn de eerste 170 arrestaties al verricht en worden middels snelrecht afgehandeld. De wet wordt in volle zwaarte toegepast. En terecht, want vernielingen en geweld zijn hier totaal niet op zijn plaats.
Hoe kunnen we dit als samenleving voorkomen in de toekomst? Het onderwerp is hier tweeledig. Ten eerste moet men de bron van dit geweld (her)kennen. Dat wordt door de politiek niet gezien of wellicht genegeerd. Dat moet veranderen. Wat is dan die bron die dit geweld liet plaatsvinden? Het zijn menselijke zaken zoals bijvoorbeeld:
- de Rotterdamse jeugd heeft amper nog kans op een vaste baan
- de Rotterdamse jeugd heeft amper nog kans op een uitkering
- de Rotterdamse jeugd heeft amper nog kans op een eigen woning
- de Rotterdamse volkswijken met betaalbare huurwoningen zijn systematisch gesloopt voor duurdere koopwoningen
- deze koopwoningen worden voornamelijk betrokken door mensen van buiten Rotterdam, die de lokale wijk amper of niet kennen
- de Rotterdamse voetbalclub krijgt een nieuw stadion en woontorens, zonder inspraak van de fans
- Rotterdam wordt overrompeld door miljonairs en project ontwikkelaars die de stad en bevolking amper tot niet kennen
- waar Rotterdam een trotse arbeidersstad was met een no-nonsense mentaliteit, daar is het inmiddels verworden tot een stad voor mensen van buitenaf met uitsluitend hoge inkomens
- de band tussen de oorspronkelijke bevolking, die de stad groot hebben gemaakt, en de huidige politiek, is geheel verbroken en vervreemd
- net als in de rest van werkend Nederland, is het leven in de onderste lagen van de bevolking de laatste 7 jaar ruim 50% duurder geworden, terwijl de lonen hetzelfde zijn gebleven
- door Covid-19 ligt het uitgaansleven behoorlijk stil: geen bioscopen, theaters, festivals of naar het cafe.
Reden genoeg voor onrust, en dit zijn slechts enkele voorbeelden die de bron vormen van al deze ellende. Het is een jarenlange frustratie die in een hogedrukpan heeft gekookt.
De politiek zál echt de bevolking serieus moeten gaan nemen en serieus naar ze gaan luisteren. Nieuwe projecten zullen laagdrempeliger beoordeeld moeten kunnen worden door de lokale bevolking en nieuwbouwwijken zullen in overleg met oude wijkbewoners moeten plaatsvinden, waarbij de betaalbaarheid voorop moet komen te staan. En de jeugd moet inspraak krijgen in nieuwe projecten die voor ontspanning dienen. Er moeten betere sociale uitlaatkleppen komen waarbij de lokale politiek beter en serieuzer gaat luisteren.
Het tweede deel van dit onderwerp is het veranderen van de crisisteams. Ook hier zal de politiek een ingreep moeten doen. Nu is het zo dat de politie veel te weinig mag doen door regelgeving, plus dat er een berg rapporten moet worden geschreven door alle betrokkenen, zeker als er is geschoten. De ME kan vervolgens niet veel méér doen dan de politie, en kan dat dan vervolgens vaak niet op het gewenste moment doen. Dat moet anders.
Als we leven in een samenleving waarbij geweld wordt verheerlijkt door (kick)box-wedstrijden en MMA-gevechten, en waarbij de huidige jeugd niet langer bang is voor een wetsdienaar, dan zal de politiek met een overtreffende trap in crowd control moeten komen. Te denken valt bijvoorbeeld aan een regionale militaire eenheid, die is samengesteld uit militairen, mariniers en gekwalificeerd beveiligingspersoneel. Zo'n regionale eenheid mag dan per direct in actie komen, zodra een burgermeester een noodbevel uitvaardigt.
Een dergelijke eenheid staat dan onder controle van die burgermeester tijdens het noodbevel, maar mag zelfstandig opererend optreden om een dergelijke extreme geweldadige situatie onder controle te krijgen. Een eenheid die snel en met eigen middelen orde op zaken weet te stellen. Zo heeft de politie haar handen vrij voor overige taken. Het noodbevel zou dan tijdelijk gelijk staan aan een oorlogssituatie, en in oorlog mag zo'n eenheid nou nét wat meer dan de huidige ME, en zonder de extra administratieve rompslomp.
Het mag duidelijk zijn dat er in Nederland al decennia een verharding gaande is in de maatschappij, en dat juist de politie hiermee geconfronteerd wordt. Dat is een taak die de politie prima aan kan, net als de Mobiele Eenheid. Maar soms heb je nét even wat meer grip nodig op zaken, en dan zou zo'n nieuwe eenheid een prima middel kunnen zijn. Laten we hoe dan ook hopen dat niet niet vaker meer gebeurd.
Het is een aanslag op onze vrijheid, een aanslag op ondernemers en de economie, een aanslag vol zinloos geweld. En dat moet stoppen.
